PKK, Lozan Anlasmasi’yla belirlenen sinirlari degistirmek, Anayasa’da tanimlanan Tu¨rk vatandasligini manipu¨le ederek, Ku¨rt kimligi u¨zerinden propaganda yapmaya çalisan etnik-ayrilikçi bir terör örgu¨tu¨du¨r. PKK “uluslarin kendi kaderini tayin hakki”na dayanarak iddia ettigi sözde sömu¨rgeci du¨zene karsi yaptigi terör eylemlerini mesrulastirmaya çalismaktadir. Kirk yili askin su¨redir varligini devam ettiren örgu¨t; yalnizca askeri hedeflere degil siklikla sivil hedeflere yönelmesinin de etkisiyle tu¨m bölge ve u¨lke halki için çok bu¨yu¨k bedellere sebep olmaya devam etmektedir. Bu çalismada öncelikle kisaca PKK’nin kurulusuna, amaçlarina ve söylemlerindeki çeliskilere yer verilmistir. Ardindan terör örgu¨tleri/teröristlerle mu¨cadele ve terörizmle mu¨cadele olmak u¨zere iki ana koldan olusturulmasi gereken stratejide, Tu¨rkiye’nin PKK karsisinda agirlikli olarak askeri yöntemleri kullandigi dile getirilmistir. Özellikle AK Parti hu¨ku¨metinin 2002’de iktidara gelisinden sonraysa, mu¨cadelenin seyrinde önemli degisikler meydana geldigi, bu su¨reçte Tu¨rkiye’nin izledigi stratejinin yalnizca askeri olmaktan çikarilarak; ekonomik, siyasal, sosyal ve ku¨ltu¨rel birçok faktöru¨n de dâhil edildigi daha genis kapsamli bir stratejiye dönu¨stu¨ru¨lme yoluna girdigi yu¨ru¨tu¨len politikalarla açiklanmaya çalisilmistir. Ayrica mu¨cadele stratejisinin iki kolunun da dikkate alinarak gelistirilmesi gerektigi, zaman zaman gözden geçirilerek gerekli revizyon su¨rekliliginin saglanmasi gerektigine vurgu yapilmistir.

Gelisen ve degissen du¨nyada insanlarinda istekleri ve beklentileri degismistir. Degisen bu isteklerden turizm sektöru¨ de etkilenmistir. Insanlarin turizm algilarinin degismesi deniz, kum ve gu¨nes turizminin eskisi kadar ragbet görmemesi alternatif turizm çesitlerinin ortaya çikmasina neden olmustur. Bunlarin en önemlilerinden biri de ekoturizmdir. Ekoturizm dogayi tahrip etmeyen, ku¨ltu¨rel ve tarihi degerlere saygi duyan ayni zamanda yapildigi yerde ki yöre halkinin refahini gözeten bir turizm çesididir. Uzundere ekoturizmin rahatlikla yapilabilecegi birçok aktiviteye sahiplik yapma potansiyeline sahiptir. Bunlar; Akarsu turizmi, yayla turizmi, av turizmi, dag turizmi, botanik turizmi, magara turizmi, göl turizmi, doga yu¨ru¨yu¨su¨, kus gözlem, kamp turizmidir. Ayrica Uzundere ilçesi Tu¨rkiye’nin 11. Sakin Sehir (Cittaslow) unvanini almistir. Arastirmanin amaçlarina yönelik detayli bir literatu¨r taramasi yapilmistir. Ardindan ilçeye bizzat gidilerek SWOT analizi için degerlendirmeler yapilmistir. Ayrica ilçelerin cografi konumu, geçim kaynaklari, dogal ve tarihi turistik degerleri, ku¨ltu¨rel varliklari ve ekoturizm potansiyelleriyle ilgili olarak saha arastirmalari yapilarak bölge halkinin göru¨sleri alinmistir.

Ortadogu bölgesi insanlik tarihinin en eski yerlesim yerlerinden biridir. Bölge u¨ç bu¨yu¨k dine ve bu dinlerin mabetlerine ev sahipligi yapmaktadir. Ayrica Ortadogu yeralti kaynaklari bakimindan çok zengin bir potansiyele sahiptir. Böylesine stratejik öneminin yani sira Ortadogu’nun degerine deger katan bir baska husus ise du¨nyanin diger bölgeleri için geçis gu¨zergâhi olmasidir. Tu¨m bu açilardan Ortadogu tarihin her döneminde insanligin tamamini ilgilendiren bir cografya olmustur. Bu nedenle bölge, savaslarin, krizlerin, mu¨cadelelerin, teröru¨n ve vekâlet savaslarinin hiç eksik olmadigi bir yerdir. Gidisata bakildiginda bu durumun bitecegini söylemek mu¨mku¨n degildir. Tarihin yazildigi yer olan Ortadogu›da bölgesel ve ku¨resel gu¨venligi riske atan son gelisme ise Suudi Arabistan›in ulusal petrol ve dogalgaz sirketi Saudi Aramco›ya ait iki petrol tesisine yapilan saldiridir. Iran’in vekâlet savaslari kapsaminda Yemen›de destekledigi Husiler›in silahli insansiz hava araçlariyla yaptigi bu saldiri bölgedeki krizlere yenisini eklemistir. Bu çalisma, Husiler›in Saudi Aramco›ya ait iki petrol rafinerisine yaptigi saldirinin bölgesel ve ku¨resel gu¨venlige olan muhtemel etkilerini tartismaktadir. Çalismanin u¨ç asamasi bulunmaktadir. Birinci adimda, vekâlet savasi kavrami açiklanmakta, temel stratejisi ve zirve yeri u¨zerinde durulmaktadir. Ikinci adimda, Suudi Arabistan-Husi çatismasinin tarihi arka plani ortaya konulmaya çalisilmaktadir. Üçu¨ncu¨ ve son adimda, Aramco saldirisinin bölgesel ve ku¨resel gu¨venlik u¨zerindeki yansimalari ele alinmaktadir.

Gu¨nu¨mu¨zde devletlerin gu¨venlikleri açisindan siber uzaya bagimli hale geldigi du¨su¨nu¨ldu¨gu¨nde bu bagimliligin ciddi bir risk ortamini da beraberinde getirdigi göru¨lmektedir. Buradaki risk, simetrik ve tek boyutlu degil, asimetrik ve çok boyutludur. Dolayisiyla gerek du¨sman tanimlarinda gerekse de du¨nyadaki tehdit algilamalarinda önemli degisimler yasanmistir. Bu degisimlerle birlikte teröristler saldirmak için bombalara, uçaklara, silahli ordulara ihtiyaç duymamaktadir. Teröristlerin siber taarruzlar neticesinde klasik bir terör saldirisi gibi toplumda korku ve dehset ortami olusturacaklari öngöru¨lmektedir. Siber teröristlerin bilisim sistemlerini kullanarak birçok u¨lkenin enerji sistemlerinin kullanimini engelleyebilecekleri, baraj kapaklarini açabilecekleri, hava trafik kontrol sistemlerini ele geçirerek uçak kazalarina neden olabilecekleri ya da gida fabrikalarinin karisim oranlarini ele geçirerek karisim oranlarini degistirebilecekleri ve böylece kitlesel ölu¨mlere yol açabilecekleri iddia edilmektedir. Dolayisiyla istihbarat da u¨lke gu¨venliginden, ekonomi, uzay, siber-uzay ve diplomasinin örtu¨lu¨ faaliyetlerle desteklenmesine kadar genis bir alanda degismektedir. Çalisma, yasanan teknolojik gelismelerin istihbarat anlayisini nasil degistirdigini ortaya koymaktadir. Bu baglamda çalisma yöntemi olarak literatu¨r taramasi yapilmis ve incelenen örnek olaylarla siber terörizmin istihbarat anlayisina yeni bir boyut kazandirdigi sonucuna ulasilmistir. Bu bakimdan siber uzayin getirdigi imkanlar ve du¨nyadaki tehdit unsurlarinin degisiminin, istihbarat faaliyetlerine de etki ettigi savunulmus ve istihbaratin tu¨m imkanlarinin da bu gelismelerle birlikte evrim geçirdigi sonucuna varilmistir.

Devlet siyasal sisteminin önemli yapi taslarindan biri de egemenliktir. Egemenlik 15. yu¨zyilda yu¨kselise geçmis siyasal alanda hem u¨lkelerin iç politikalari açisindan hem de devletlerarasi mu¨cadele de birçok yeni du¨zenlemeler getirmistir. Egemen devlet, iç sinirlarinda ve uluslararasi alanda varligini koruyabilmek için ulusal gu¨venlik konularina yogunlasmistir. Ulusal gu¨venligi saglamak, u¨lke içindeki ve disaridan gelebilecek tehditlere karsi koyabilmek için istihbarata olan önemi arttirmistir. Bu noktada istihbarat, aklin ve bilimin kullanildigi bir sanat olarak ön plana çikmistir. Istihbarat, tehdit unsurlari dogrultusunda açiga çikan ihtiyaçlar için sahadan toplanan bilginin bir dizi islem ve su¨reçten geçirilmesi sonrasinda ortaya çikan u¨ru¨n olarak tanimlanabilmektedir. Dolayisiyla istihbarattan söz edebilmek için bilgilerin bir su¨zgeçten ya da analizden geçmesi gerekmektedir. Bu su¨reç sonucunda karar vericiler ve politika yapicilar son kullanici konumunda bulunarak u¨lkenin çikarlari ve gu¨venligi konusunda sorumluluk u¨stlenmektedir. Devlet, kendini korurken sadece dis tehditlere odaklanmamaktadir. Bilginin dogru kisilerde kalabilmesi için Istihbarata Karsi Koyma sistemini de yogunlukla kullanmaktadir. Bu çalismada Tu¨rkiye basta olmak u¨zere devletler özelinde istihbarat faaliyetlerinin önemi analiz edilmistir.